محمد داودخان (افغانستان ۱۹۰۹ـ کابل ۱۹۷۸)
محمّد داودخان (افغانستان ۱۹۰۹ـ کابل ۱۹۷۸)
نخستوزیر و رئیسجمهور پیشین افغانستان، پسر عزیزخان. تحصیلات خود را در مدرسۀ حبیبیه و دبیرستان نظام کابل و نیز در فرانسه گذراند. تا ۱۹۵۳ مناصب فرمانداری قندهار (۱۹۳۲)، فرماندهی کل نیروهای مسلح ایالات شرقی (۱۹۳۴)، فرماندهی کل نیروهای مسلح مرکزی و مدارس نظامی افغانستان (۱۹۳۷) را برعهده داشت. سپس به نخستوزیری رسید و تا ۱۹۶۳ همزمان صدارت و وزارت دفاع و کشور را برعهده گرفت. او خویشاوند و مشاور نزدیک محمدظاهر شاه، آخرین پادشاه افغانستان، بود. هنگامی که محمدظاهرشاه در خارج از کشور بهسر میبرد داودخان در کابل دست به کودتا زد و حکومت جمهوری اعلام کرد و خود بهعنوان رئیسجمهور، نخستوزیر، وزیر دفاع ملی، و وزیر امور خارجه، قدرت را در دست گرفت (۱۷ ژوئیه ۱۹۷۳) و در ۱۹۷۷ قانون اساسی جمهوری را در «لویه جرگه» بهتصویب رساند. او در سیاست خارجی خود نخست به شوروی تمایل داشت، اما پس از چندی به امریکا و متحدان آن گرایش یافت. حزب خلق افغانستان که در ارتش نفوذ داشت در آوریل ۱۹۷۸، علیه داودخان دست به کودتا زد و حکومت او را ساقط کرد. محمد داودخان و بعضی اعضای خانوادهاش در جریان کودتا کشته شدند.