محمد علی بندرعباسی

From ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

محمد علی بندرعباسی (بغداد 1249- بندرعباس 1320ش)

(نیز با نام های: محمد علی سدیدالسلطنه، محمد علی خان سدیدالسلطنه مینابی بندرعباسی، و محمد علی بندرعباسی سدیدالسلطنه کبابی؛ ملقب به سدیدالسلطنه و متخلص به عاری، سدید و نهانی) نویسنده، شاعر و مورخ معاصر ایرانی اهل بندرعباس، در سال‌های آخر دورۀ قاجار و آغاز دورۀ پهلوی، فرزند حاج احمد خان کبابی سرتیپ. پدرش متولد مسقط و از اهالی شیراز بوده است. او از رجل سیاسی و از مأموران برجستۀ دیوانی در عهد ناصری، و مردی فاضل و اهل کتابت بوده و رساله های گوناگون و متعددی نوشته است. خاندان میرزا محمد علی خان از خانواده های سرشناس در خطۀ جنوب اند. نیاکان پدری و مادری و همسرانش، همه منتسب به خانواده های بزرگ و معتبر بوده اند و در زمان قاجار، القاب و مناصب مهمی در آن نواحی داشته اند.

هنگامی که پدر محمد علی سدیدالسلطنه نمایندگی ایران در بغداد را بر عهده داشت، در بغداد متولد شد. نزد جمعی از فضلا به تحصیل پرداخت. سپس وارد خدمات دولتی شد و بیشتر دوران خدمتش را در نواحی خلیج فارس به مشاغل گوناگون پرداخت. چندین کتاب باارزش تألیف کرد که حاصل تحقیق و تتبع بسیار بود. عمده تألیفاتش در خصوص خلیج فارس، جزایر، بنادر و ساکنان اطراف خلیج فارس است. مفاتیح الادب فی تواریخ العرب، و سفرنامۀ سدیدالسلطنه از جمله آثار اوست. دیوان اشعاری نیز داشته است. از دیگر آثارش است: برهان سدید درباره مسقط؛ خلاصه فارسنامه ناصری؛ احوال اهرم و تنگستان؛ احوال لنگه و شیوخ آن؛ تاریخ مسقط و عمان، بحرین و قطر و روابط آنها با ایران؛ تذکره شوشنامه؛ المناس فی احوال الغوص و الغواص که با نام صید مروارید در ۱۳۰۸ در تهران منتشر شد.

محمد علی بندرعباسی در 71 سالگی درگذشت. آرامگاهش در قبرستان قدیمی سید کامل بندرعباس قرار دارد.