محمد مهدی خان حکمت

محمد مهدی خان حکمت (1253 - 1333ق)

(نیز با نام های: میرزا محمد مهدی خان، دکتر مهدی خان حکمت و میرزا محمد مهدی بیگ تبریزی؛ ملقب به زعیم الدوله و رئیس الحکماء) پسر محمد جعفر تبریزی. او صاحب روزنامه فارسی زبان حکمت چاپ قاهره بود و نخستین کسی بود که در مصر به زبان فارسی روزنامه منتشر کرد. در 1310ق آن روزنامه را تأسیس کرد و از آن زمان، چاپ اش آغاز شد. میرزا مهدی خان دانش آموختۀ رشتۀ پزشکی بود. از استانبول به مصر رفت و مقیم قاهره شد. آن جا روزنامه هفتگی حکمت را راه اندازی کرد. حکمت نشریه ای سیاسی، علمی، ادبی، اجتماعی و تجاری بود. ابتدا، هفته ای یک بار و بعد دو یا سه شماره در ماه چاپ و منتشر می شد و عمدتاً غیرمصور بود. کلمات فارسی را پاس می داشت و از ترکیبات عربی تا حد ممکن استفاده نمی کرد. نزدیک 20 سال منتشر شد و تا 1329ق چاپ آن ادامه یافت.

او مؤلف کتاب تاریخ مفتاح باب الابواب در تاریخ باب، بابیه، بهائیه و ازلیه به زبان عربی بود. این کتاب در 1321ق چاپ و منتشر شده است.

زعیم الدوله نزدیک به 80 سال عمر کرد و حدود 60 سال از عمرش در مصر بود.