مختوم قلی فراغی (گنبد کاووس ۱۱۴۵ـ۱۲۰۴ق)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

مَختوم‌قُلی فَراغی (گنبد کاووس ۱۱۴۵ـ۱۲۰۴ق)

شاعر ترکمن ایرانی. در نوجوانی زبان فارسی را فراگرفت و سپس به بخارا رفت و در آن‌جا دانش آموخت. پس از آن، به افغانستان و سپس به هندوستان رفت و از طریق کابل به ازبکستان و از آن‌جا به ترکمنستان رفت و در مدرسۀ شیر غازی خیوه، فلسفه، تاریخ، فقه، ادبیات فارسی و عربی را آموخت. پس از سه سال، به زادگاهش بازگشت. مختوم‌قلی را پدر ادبیات نوین ترکمن دانسته‌اند و جمال‌زاده وی را فردوسی ترکمن نامیده است. بیشتر اشعار مختوم‌قلی در وزن هجایی سروده شده است، اما وی اشعاری در وزن عروضی و آزاد نیز دارد. برخی بر این باورند که حدود یک سوم اشعار وی از خود شاعر نیست و در زمان سلطۀ کمونیسم بر ترکمنستان شخصی به‌نام قلیچ ملی‌اف اشعاری سروده و به‌نام مختوم‌قلی چاپ کرده است تا به دیوان وی روح ملی و اجتماعی ببخشد. از آثارش: برگزیدۀ اشعار مختوم‌قلی به عربی (عشق‌آباد، ۱۹۶۰)؛ برگزیدۀ اشعار مختوم‌قلی (عشق‌آباد، ۱۹۸۸)؛ دیوان کامل مختوم‌قلی فراغی (گنبد کاووس، بی‌تا).