مدیحج، عبدالله بن احمد

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

مدیحج، عبدالله بن احمد (حضرموت 1893- هند 1986م) Abdollah bin Ahmad Al-Modayhej


فقیه هندی یمنی‌تبار و مصحح و پژوهشگر متون کهن عربی. دوره‌‌ی تحصیلات مقدماتی را در روستای زادگاهش گذراند. سپس به مدرسه‌ی علوم اسلامی در شهر غیل با وزیر رفت و متونی از فقه شافعی و دیگر علوم مرتبط را فراگرفت و سپس به زادگاهش برگشت. چندی بعد همراه شیخ سعید احمدی در حیدرآباد هند به دیدار شیخ الاسلام محمد انور الله رفتند. مدیحج به تشویق انور الله در نظامیه فقه شافعی را نزد شیخ محمد عبادی حضرمی (از علمای حضرموت یمن که در نظامیه منصب استادی داشت) فراگرفت و در سال 1921 در مقطع لیسانس از آن مرکز فارغ‌التحصیل شد. پس از فراغت از تحصیل سال‌ها به تدریس فقه شافعی در همان دانشگاه اشتغال داشت و همزمان به عنوان مصحح با دایرة‌المعارف عثمانی همکاری می‌کرد تا این‌که ریاست گروه تصحیح این دایرة‌المعارف را برعهده گرفت. وی تصحیح و تحقیق بسیاری از کتاب‌ها و نگارش مقدمه و تعلیقات علمی، ادبی و تاریخی بر آن‌ها را برعهده گرفت و همچنین مقالات فراوانی تألیف کرد.

مدیحج گذشته از تسلطی که بر زبان و ادبیات عرب و فقه شافعی داشت، دارای قریحه‌ی شاعری نیز بود. وی به مهارت و دانش گسترده‌اش نسبت به تصحیح نسخ خطی نادر مشهور و سرآمد بود و در این حوزه کارهای فراوانی انجام داد که از آن جمله است: نگارش مقدمه بر کتاب البیان فی تأویل القرآن صدرالدین قونوی و تصحیح و تعلیق بر کتاب العمدة فی الجراحة با مشارکت زین العابد (یکی از علمای دکن).

مدیحج از برجسته‌ترین علمایی بود که به کار تصحیح و تحقیق در دایرة المعارف عثمانی اشتغال داشت و امیر عثمانی، علی خان، وی را به مدیریت کتابخانه‌ی عثمانی آصفی که از بزرگترین کتابخانه‌های اسلامی در هند بود گماشت و نشان عزت و کرامت را به پاس خدماتش به او داد. وی 50 سال از عمرش را وقف کارهای علمی و دینی کرد و افزون‌ بر آن که منبعی برای محققان و مصححان در دانشگاه‌های اسلامی هند بود، در شورای علمای دکن نیز عضویت داشت.

وی در فقه شافعی صاحب فتوا بوده. پس از مرگ در مقبره‌ی شیخ شاه شجاع‌الدین (حیدرآباد هند) به خاک سپرده شد.