مراد عثمانی اول

From ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

مراد عثمانی اول (۷۲۶ـ۷۹۱ق)

مُراد عثماني اول

(مشهور به‌ مراد غازی‌ خوندکار) سومین‌ پادشاه‌ عثمانی‌ (حک: ۷۶۱ـ۷۹۱ق/۱۳۵۹ـ۱۳۸۹م)، فرزند اورخان‌ غازی‌. در‌ پادشاهی‌ پدرش‌، والی سلطان‌ اونو/اینونو و سپس‌ بورسه‌ (بورسا) بود. در ۷۶۳ق ادرنه‌ را گرفت‌ و پایتخت‌ را از بورسه‌ به‌ ادرنه‌ منتقل‌ کرد و با استفاده‌ از موقعیت‌ آن‌، چند شهر در حوزۀ‌ بالکان‌، تراکیه‌ و بخشی‌ از مقدونیه‌ را متصرف‌ شد. در ۷۶۶ق نیروهای‌ متحد صربستان‌، بوسنی‌ و مجارستان‌ را شکست‌ داد. دورۀ‌ بعدی‌ فتوحات‌ وی‌ از ۷۶۸ق آغاز شد و تا پایان‌ حکومت‌ او ادامه‌ یافت‌ و بسیاری‌ از مناطق‌ در شبه‌جزیرۀ بالکان و آناتولی ضمیمۀ‌ قلمرو‌ عثمانی‌ شد. سپس‌، با سیاست‌ مدارا شورش‌های‌ داخلی‌ و امیرنشین‌های‌ سیواس‌، آق‌قویونلو، گرمیان‌ و حمید را آرام‌ کرد. آخرین‌ نبرد مراد با متحدان‌ صرب‌ و بوسنی‌ در جنگ‌ معروف‌ کوزوو (به‌ ترکی‌ قوصوه‌) بود که‌ دومین‌ پیروزی‌ عثمانی‌ها در‌برابر متحدان‌ اروپایی‌ به‌شمار می‌رود (۷۹۱ق). در این‌ نبرد لازار اول، پادشاه‌ صرب‌، کشته‌ شد و مراد نیز به‌‌دست‌ داماد لازار به‌قتل‌ رسید و پیکرش‌ در بورسه‌ به‌خاک‌ سپرده‌ شد. مراد نخستین فرامانروای سلسلۀ عثمانی بود که لقب سلطان گرفت. تشکیلات‌ جدید دولت عثمانی در زمان او شکل گرفت. قره خلیل وزیر دانشمند او که مدت هجده سال در این مقام باقی بود، در ایجاد و استقرار این تشکیلات نقش اساسی داشت.