مرقع سازی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

مُرقَّع‌سازی

مينياتوري مرقع از قرن 11ق

در کتاب‌سازی دوران اسلامی، مجموعۀ قطعات مختلف خط، نقاشی یا هردو، که به‌شکل کتاب گردآوری می‌شد. از دورۀ صفوی مرقع‌سازی، با استفاده از قطعاتی با خطوط زیبا، یا نقاشی و خوشنویسی، رواج یافت. برای ساخت مرقع، نخست قطعات تصاویر و خطوط را تک‌تک روی مقوا می‌چسباندند و در روی محل اتصال دو حاشیه با آب‌طلا و لاجورد، شنگرف و غیره، جدول‌های باریک و پهن می‌کشیدند و قطعات را با تیماج یا پارچه به‌هم وصل می‌کردند، به‌گونه‌ای که هنگام بازشدن، همۀ آن‌ها یک رشته را تشکیل می‌دادند و در هنگام بستن یک کتاب می‌شدند. مرقع گلشن، به سفارش جهانگیرشاه گورکانی، از نمونه‌های ارزندۀ مرقع است که قطعات خط و نقاشی را دربردارد.