مستزاد (ادبیات)
مُسْتزاد (ادبیات)
در اصطلاح نام یکی از قالب‌های شعر فارسی که در آن در آخر هر بیت یا مصراع از شعر یک عبارت، جملۀ کوتاه یا چند کلمه می‌آید. این کلمات در وزن پاره‌اي از پايه‌هاي عروضي شعر اصلي به‌صورت مصراعی کوتاه‌تر است. اگر این مصراع‌های زاید را که همگی با یکدیگر هم‌وزن هستند، حذف کنیم شعر به‌صورت یکی از قالب‌های رباعی، قطعه، قصیده و غیره درمی‌آید. شکلی که امروزه از مستزاد رایج است حالتی است که این مصراع‌های کوتاه بعد از هر مصراع اصلی بیاید اما نمونه‌هایی از مستزاد باقی مانده که کلمات یا عبارات فقط در پایان بیت آمده است. قدیمی‌ترین مستزاد که باقی مانده، در دیوان مسعود سعد دیده شده است. در عصر مشروطه این قالب رونق و رواج بیشتری یافت. قالب مستزاد به‌سبب آن‌که تنها قالب شعر سنتی فارسی است که مصراع‌های آن باهم برابر نیستند، از این‌رو برخی آن را در پیدایش شعر نو نیمایی مؤثر دانسته‌اند.