مستعمره

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

مستعمره (colony)

کشورِ زیر سلطۀ مهاجرانی که تابع قدرت قانونی دولت مادر باقی مانده‌اند. در طول تاریخ، مستعمره‌سازی به‌دلایل گوناگونی صورت گرفته است؛ رقابت با دیگر قدرت‌ها و توسعۀ منافع تجاری عوامل عمده در این زمینه بوده‌اند، اما عوامل گوناگون دیگری بر ایجاد مستعمرات خاص تأثیر داشته‌اند. لزوم حفاظت از راه‌های تجاری و تمایل به نظارت بر منابع فرآورده‌ها و محصولات مختلف در توسعۀ مستعمرات در افریقا و آسیا، از‌جمله هند، حائز اهمیت بوده‌اند. مذهب نیز در ایجاد مستعمرات متعدد در قارۀ امریکا، که برخی از آن‌ها مأوایی برای کاتولیک‌ها و برخی دیگر برای انواع مخالفان کلیسای انگلستان در قرن ۱۷ بوده‌اند، نقش تعیین‌کننده‌‌ای ایفا کرده است. بسیاری از نخستین مستعمره‌های انگلستان شرکت‌هایی تجاری با مجوز ملکۀ انگلستان بودند، و تقریباً همۀ موارد توسعۀ مستعمرات اولیه نتیجۀ فعالیت بنگاه‌های خصوصی بود نه ابتکار دولت. بعدها انگلستان با فتح سرزمین‌های دیگر، به‌ویژه هند و کانادا، بر بسیاری از سرزمین‌ها در آن سوی آب‌ها سلطه یافت.