مسجد میرعماد
| مسجد میرعِماد (کاشان) | |
|---|---|
| نام | مسجد میرعِماد (کاشان) |
| موقعیت | کاشان |
| کاربری | مسجد |
| زمان ساخت | دورۀ جهان‌شاه قراقُویونْلو |
مسجد میرعِماد (کاشان)
در این مسجد، مجموعه‌ای نفیس و نظرگیر از کتیبه‌های مربوط به بنا و سنگ‌نبشته‌های احکام و فرمان‌های تاریخی از دوره‌های مختلف وجود دارد. براساس کتیبه‌های سردر بنا، مسجد در دورۀ جهان‌شاه قراقُویونْلو ساخته شده، و بانی آن خواجه عماد‌الدین محمود شیروانی بوده است. لیکن محرابی قدیمی مورخ ۶۲۳ق، در این مسجد اظهارنظرهای مختلفی را درپی داشته است. احتمالاً در این مکان مسجدی قدیمی‌تر از دورۀ سلجوقی بوده، که در قرن ۹ق مرمت یا تجدیدبنا شده است. بعضی دیگر معتقدند که این محراب را از مسجد دیگری آورده‌اند. در قرن ۹ق، این مسجد همراه با مجموعه‌ای شامل خانقاه، مدرسه، مریض‌خانه، کاروان‌سرا، و ...، در پیرامون میدان مجاور مسجد احداث شد، و به‌همین سبب به «مسجد میدان» نیز شهرت دارد. محراب قدیمی مسجد تا ۱۳۰۷ش در محل خود قرار داشت، و بسیاری از جهانگردان به آن اشاره کرده‌اند؛ این محراب اکنون در موزۀ دولتی برلین نگهداری می‌شود. مسجد میرعماد، چهارایوانی و گنبددار است؛ صحنی مربع‌شکل دارد و در میانۀ هر یک از چهار ضلع صحن، ایوانی قرار گرفته است. دو ایوان شمالی و جنوبی بلندترند، و همراه با گنبدخانۀ پشت ایوان جنوبی، بر محور قبله تأکید می‌کنند. ایوان جنوبی نیز با تزیینات کاشی‌کاری‌اش، تأکید مجددی به‌سوی قبله است. در داخل گنبدخانه، منبر بزرگی به ارتفاع چهار متر با تزیینات کاشی معرّق قرار دارد، که نام سلطان ابوسعید گورکان در کتیبۀ آن آمده است.