مشهدی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

مَشْهَدی

گویش فارسی مردم مشهد که در زمرۀ گویش‌های خراسانی است. صامت‌های مشهدی همانند صامت‌های فارسی و مصوت‌های آن عبارت‌اند از: u o i e a /ow/، /ay/ و /ey/. برخی تغییر و تبدیل آوایی در مشهدی بدین قرار است: /e/ پایانی که در فارسی مانند کسره تلفظ می‌شود در مشهدی به صورت /a/ در می‌آید؛ bixta «بیخته»، bota «اصل و نسب/بُته». رشتۀ آوایی /-ab/ به /o/ تبدیل می‌شود: low «لب» tow «تب»؛ af به /ow/ تبدیل می‌شود: owsena «افسانه»؛ تبدیل /r/ به /l/ در pelvari «پرواری»، balk/balg «برگ»، قید حالت -aki است: zureki «زورَکی»، نشانۀ نکره پسوند i است ketabi xundam «کتابی خواندم»، معرفه با ra «را» ساخته می‌شود: ketab ra ترتیب مضاف و مضاف‌الیه و صفت و موصوف مثل فارسی است. در مشهدی از فعل کمکی «رفتن» به جای «شدن» زیاد استفاده می‌شود. resta raftan «خسته شدن». برخی از واژگان مشهدی: ostondan «ستاندن»، vesni «هوو»، xordu «کوچیکه/خیلی کوچک»، rasad «بخش/بهره»، gowrana «چوب بزرگ برای راندن گاو» و pelexmun «فلاخن».

 

50010800