مصطفی، شکری (۱۹۴۲ـ۱۹۷۷)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

مصطفی، شُکری (۱۹۴۲ـ۱۹۷۷)
رهبر جماعةالمسلمین یا جماعةالتکفیر و الهجرة در مصر. در روستایی در اسیوط به‌دنیا آمد. کودک بود که پدرش، مادر او را رها کرد و از آن پس در کنار مادر و خانواده مادری بزرگ شد. مصطفی وارد مدرسه‌ای خیریه شد و به‌سبب معدل پایین، تنها مجاز شد در دانشکدۀ کشاورزی ادامۀ تحصیل دهد. در ۱۹۶۵، به جرم فعالیت‌ سیاسی دستگیر و زندانی شد. در زندان چون هم‌بند سید قطب بود و تحت تأثیر شدید اندیشه‌های افراطی او قرار گرفت. پس از آزادی، در ۱۹۷۱ «جماعة‌التکفیر والهجرة» را تأسیس کرد تا هدفی را تحقق بخشد که سید قطب از مفهوم «گروه پیشتاز مبارز اسلامی» در نظر داشت. این جماعت در ۱۹۷۷، وزیر سابق اوقاف، شیخ محمود الذَّهبی را که پیشتر از شیوۀ افراطی این جماعت انتقاد کرده بود ربود و در مقابل آزادی او خواستار مبلغی پول و آزادی برخی زندانیان بنیادگرای تشکیلات فنی‌ـ‌نظامی (جماعة تنظیم الفنیةالعسکریة) شد و پس از عدم موافقت دولت با این خواسته‌ها، او را اعدام کرد. پس از درگیری‌هایی میان نیروهای امنیتی و مبارزان این گروه، بیش از ۴۰۰ تن از اعضای این گروه، دستگیر و در دادگاه امنیتی، پنج تن از رهبران ازجمله شکری مصطفی به اعدام و بقیه به زندان محکوم شدند. برخی مطبوعات مصری از این جماعت با عنوان «خوارج قرن بیستم» یاد کرده‌اند. شکری مصطفی در دادگاه، در دفاعیات خود نظریات و آرائی را نامشروع و مطرود دانست که از نص قرآن اخذ نشده باشد، و حکومت سادات را به هتک حاکمیت الهی متهم کرد. وی معتقد بود همۀ مسلمانانی هم که در تغییر اسلام هم‌فکر او نیستند، کافرند و برای استقرار جامعه اسلامی اصیل، باید افرادی که به حاکمیت الهی معتقدند، از جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کنند، عزلت و انزوا گزینند و چنین گروهی، خود تشکیل‌دهنده تنها جامعه اسلامی درست و اصیل هستند.