مغربی، عبدالقادر (سوریه ۱۸۶۷ـ۱۹۵۶)

From ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

مَغربی، عَبْدُالْقادر (سوریه ۱۸۶۷ـ۱۹۵۶)

عالم، مصلح، نویسنده و روزنامه‌نگار سوری. پدرش، عالم و فقیه و قاضی لاذقیه بود. در طرابلس نزد شیخ حسین جسر، علوم دینی را فراگرفت. پس از تعطیلی مدرسۀ الوطنیه، همراه جسر به بیروت رفت و در مدرسۀ سلطانیه مشغول تحصیل شد. در ۱۸۹۲، به استانبول رفت و با سید جمال‌الدین اسدآبادی آشنا شد. یک سال بعد به طرابلس بازگشت و آراء اصلاحی خود را ترویج و از تبهکاری‌های سلطان عبدالحمید عثمانی انتقاد کرد. درنتیجه انتقادات تندش، دستگیر و با شفاعت رشیدرضا، آزاد شد. مغربی پس از این واقعه به مصر رفت و به روزنامه‌نگاری پرداخت. پس از اعلان مشروطۀ عثمانی در ۱۹۰۸، به طرابلس بازگشت و مجلۀ البرهان را انتشار داد. در اواخر ۱۹۱۴، به دعوت حکومت عثمانی همراه با شکیب ارسلان و عبدالعزیز جاویش دارالفنون را در مدینۀ منوره تأسیس کرد. در ۱۹۴۱، به ریاست فرهنگستان علوم عربی رسید و تا زمان مرگ در این منصب بود. مهم‌ترین کتاب‌هایش عبارت‌اند از: در حاشیۀ تفسیر، خاطرات و سخنانی از جمال‌الدین افغانی، و محمد و زن.