مفرغ
مِفْرَغ (bronze)
آلیاژ[۱] مس[۲] و قلع[۳]، به‌رنگ زرد یا قهوه‌ای. سخت‌تر از مس خالص، مناسب برای ریخته‌گری[۴]، و مقاوم در برابر خوردگی[۵] است. ممکن است تا ۲۵درصد قلع، و مقدار کمی از فلزات دیگر، به‌ویژه سرب، داشته باشد. برنز از نخستین آلیاژهای فلزی شناخته شده است که انسان‌های اولیه در عصر مفرغ[۶] از آن بسیار استفاده می‌کردند. نخستین اشیای برنزی در ۳۰۰۰پ‌م ساخته شدند. فلز ناقوس[۷] نوعی برنز است که برای ریخته‌گری ناقوس به‌کار می‌رود و میزان قلع آن ۱۵ درصد، یا بیشتر است. برنز فسفردار[۸] با افزودن مقدار کمی فسفر سخت می‌شود. برنز سیلیسیم‌دار[۹] که برای ساخت سیم تلگراف به کار می‌رود، و برنز آلومینیوم‌‌دار[۱۰] آلیاژهایی از مس و سیلیسیم یا آلومینیو‌م‌اند که مقدار کمی هم آهن، نیکل یا منگنز[۱۱] دارند، ولی معمولاً فاقد قلع‌اند.