مفهوم ذهن

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

مفهوم ذهن (The Concept of Mind)

رساله‌ای در تبیین مقولات فلسفی از طریق توسل به زبان روزمره، از گیلبرت رایل، منتشر شده به انگلیسی در ۱۹۴۹. این رویکرد فکری که آغازگر آن ویتگنشتاین بوده و رایل بدان پرداخته است، در موضع مخالف نظریۀ پوزیتیویسم منطقیِ کارناپ قرار دارد. هدف اصلی رایل در تحلیل‌های خود در مسئلۀ فلسفۀ زبان، تبیین مفاهیم اصلاحات زبانی براساس کاربرد روزمرۀ آن‌ است که ضمن آن، مغالطه‌ها و تناقض‌هایی از بین می‌رود که درنتیجۀ کاربرد اصطلاحات گمراه‌کننده به فلسفه راه یافته است. او در مفهوم ذهن به بسیاری از مسائل مربوط به آموزۀ رسمیِ فلسفه پرداخته و بر این باور است که همۀ آن‌ها را باید به اسطورۀ دوگانگی تن و روان بازگرداند که برساختۀ ذهن دکارت است. رایل در این رساله با روش تحلیل زبانی خود، مسائل عمدۀ فلسفه ازجمله اراده، هیجان، خودشناسی، ادراک و تصور را با تکیه بر طبقه‌بندی صحیح مقولات بررسی کرده است. رایل با شیوۀ خاص خود، به‌همراه ویتگنشتاین، زمینه‌سازِ اصطلاح «جغرافیای منطقی» بوده است.