مقبره خواجه عبدالله انصاری
مقبره خواجه عبدالله انصاری
مقبره‌ای در شمال شرقی هرات در دامنه‌ی کوه دیواندر. این مکان هم از نظر معماری که نمونه‌ی منحصر به فردی از معماری عصر تیموریان است و هم از نظر مذهبی که زیارتگاه شمار زیادی از ارداتمندان به پیر هرات بوده حائز اهمیت است. پیکر خواجه_عبدالله_انصاری در سال 481ق در این مکان به خاک سپرده شد. بعدها در قرن 12م مدرسه‌ای در کنار آرامگاه او ساخته شد و سپس در سال 1424م شاهرخ شاه، گنبد و بارگاهی برای آن تعبیه کرد. آرامگاه پیرهرات کاملاً نمایانگر سبک معماری عصر تیموریان است. این بنا به شکل مستطیل و به رنگ آبی بنا شده. در کنار مقبره‌ی خواجه، عمارت گلدان که ساختمانی دو طبقه، هشت ضلعی و محل اسکان زائران است، حوض زمزم و عمارت زرنگار قرار دارند که مجموعه‌ی زیارتگاه را به مکانی دیدنی و جذاب برای ساکنین هرات و افغانستان تبدیل کرده است. تمام ساختمان از سنگ و خشت ساخته شده و کاشی‌هایی به رنگ طلایی و آبی در تزئینات آن به کار رفته است و انواع خطوط معقلی، کوفی و ثلث در آن جلوگیری می‌کند.
این مکان آرامگاه تعداد زیادی از شخصیتهای برجسته افغانستان است. طبق نوشته‌ی ولی شاه بهره در کتاب هرات نگین خراسان، علاوه بر مزار خواجه عبدالله انصاری، شیخ عمو، ابونصر خباز، ابوالحسن سوهان، عبدالله غور بنج، غریب میرزا، امیر دوست‌محمدخان و تعداد دیگری از مفاخر و مشاهیر زبان و ادب عرفان فارسی در این مجموعه آرمیده‌اند.
منابع:
https://www.cemml.colostate.edu/cultural/09476/afgh05-070.html
https://archnet.org/sites/6410