مقدس اردبیلی، احمد ( ـ نجف ۹۹۳ق)
مُقَدَّسِ اردبیلی، احمد ( ـ نجف ۹۹۳ق)
فقیه امامی ایرانی. تحصیلاتش را در نجف به پایان برد. نزد کسانی چون جمالالدین محمود، شاگرد جلالالدین درس خواند. با ملا عبدالله یزدی صاحب حاشیه بر تهذیبالمنطق و مولی میرزاجان باغندی همدرس و با شیخ بهایی و میرزا محمد استرابادی صاحب رجال همعصر بود. صاحب معالم، صاحب مدارک، ملا عبدالله شوشتری، امیرعلّام تفرشی و فضلالله استرابادی از شاگردان او بودند. مرجعیت شیعه بعد از شهید ثانی به او منتقل شد. او در فقه مبدع شیوهای است که در آن با تکیه بر تحلیل منطقی و استدلال عقلی، مستقل از آرای فقیهان گذشته، به استنباط میپرداخت. مداومت بر این شیوه از سوی او به فقه او دقت و عمق ویژهای بخشیده بود که پیش از وی سابقه نداشت. از آثارش: زبدةالبیان فی آیات احکامالقرآن؛ حدیقةالشیعة؛ شرحالهیات تجرید قوشجی؛ تعلیقه بر شرح مختصرالاصول عضدی؛ استیناسالمعنویة (به عربی) در کلام؛ مجمعالفائدة و البرهان فی شرح ارشادالاذهان، که مهمترین و معروفترین اثر فقهی اوست.