منزلت

منزلت (status)

در علوم اجتماعی، موقعیت اجتماعی فرد یا ارزشی که دیگران برای وی در جامعه قائلند. بیشتر موقعیت‌های شغلی و اجتماعی در جامعه به‌لحاظ منزلت در نظامی سلسله‌مراتبی قرار دارند؛ به‌علاوه، در هر موقعیت شغلی و اجتماعی نیز چنین نظامی حاکم است. منزلت‌های بالای اجتماعی غالباً با نشانه‌های منزلتی، نظیر عنوانی شغلی یا مالکیت ماشینی گران‌قیمت، همراهند. منزلت‌ اجتماعی رسمی و غیررسمی دو صورت از شأن اجتماعی به‌شمار می‌رود که ممکن است متمایز یا مرتبط باشد؛ منزلت اجتماعی رسمی را می‌توان برای موقعیت‌های اجتماعی خاص و مشاغل و نقش‌ها و عنوان‌های شغلی قائل شد، اما منزلت اجتماعی غیررسمی بر مبنای توانایی‌ها و مهارت‌ها و شخصیت فردی استوار است. جامعه‌شناسان همچنین منزلت انتسابی، که فرد از بدو تولد از آن برخوردار است، را از منزلت اکتسابی، که محصول تلاش‌های شخصی است، متمایز می‌دانند. ماکس وبر جامعه را بر مبنای ۳ عنصر مجزا اما مرتبط، یعنی طبقه، منزلت اجتماعی و قدرت و قشربندی، تقسیم کرده است. منزلت تأثیری اساسی در رفتار انسان دارد، چنان‌که افراد خود و دیگران را بر مبنای آن ارزیابی می‌کنند.

 

---