منشور 77
مَنشور 77 (Charter77)
جنبش حقوق بشر چکسلوواکی. در ۱۹۷۷ بنیاد گذارده شد تا چکسلوواکی را برای رعایت اعلامیۀ حقوق بشر سازمان ملل[۱] تحت فشار قرار دهد. نام این منشور برگرفته از بیانیۀ حقوق بشر ۱۹۷۷ است، که در واکنش به کنفرانس هلسینکی دربارۀ امنیت و همکاری در اروپا[۲] (۱۹۷۵) (از ۱۹۹۴، سازمان امنیت و همکاری اروپا[۳])، به امضای بیش از ۷۰۰ روشنفکر و مقامات سابق حزب (کمونیست) رسید. پس از صدور این بیانیه دولت کمونیست چکسلوواکی به سرکوبی ناراضیان پرداخت و منشور ۷۷ به ناچار جنبشی زیرزمینی شد، اما در سطح بین‌المللی آن را بیشتر به‌منزلۀ گروه اصلی ناراضیان چکسلوواکی می‌شناختند. منشور ۷۷ در دهۀ ۱۹۸۰ به فعالیت خود ادامه داد و در سرنگونی صلح‌آمیز حکومت کمونیستی نقش مهمی داشت (۱۹۸۹ـ۱۹۹۰). واتسلاف هاول[۴]، نخستین رئیس‌جمهور چکسلوواکی پس از «انقلاب مخملی[۵]» از فعالان منشور ۷۷ بود.