منوچهر بن قابوس

منوچهر بن قابوس ( ـ۴۲۳ق)

ملقب به فلک‌المعالی، پنجمین (۴۰۳ـ۴۲۳ق) امیر زیاری. پس از اسارت و قتل پدرش، قابوس بن وشمگیر (۳۶۶ـ۴۰۳ق)، به یاری مردم دیلم و به فرمان قادر بالله عباسی جانشین او شد. خلیفه به وی لقب فلک‌المعالی داد و به حکومت طبرستان و گرگان گماشت. وی نیز، مانند پدر خود، خطبه به‌نام محمود غزنوی خواند و خراج‌گزار او شد. چه، می‌خواست پشتیبانی محمود را در‌برابر دعوی تاج و تخت احتمالی برادرش، دارا، که پیش‌تر به دربار محمود پیوسته بود، به‌دست آورد. منوچهر یکی از دختران محمود را به زنی گرفت، اما روابط او با دربار غزنه همیشه نیکو نبود. در ۴۱۹ق که محمود آهنگ‌گرفتن ری را از مجدالدولۀ دیلمی (۳۸۷ـ۴۲۰ق) داشت، بر سر راه خود به ری، به قلمرو منوچهر تاخت. منوچهر از برابر او گریخت و سپس توفیق یافت که به بهای گزافی قلمرو خود را بازخَرَد. در ۴۲۱ق که محمود در آستانۀ مرگ بود، منوچهر با مسعود اول غزنوی از نو پیمان بست و تا پایان زندگی‌اش به‌آسودگی حکومت کرد. منوچهری دامغانی چندی در دربار او به‌سر برد و تخلص خود را از او گرفت. ابوالفرج ابن هندو هم چندی در دربار او به‌سر برد.