مهتر نسیم عیار
مهترِ نسیمِ عَیّار
شخصیت افسانهای داستان اسکندرنامه؛ عیاری زیرک، چابک، شیرینسخن و همواره پیروز بر حریف که در داستان اسکندرنامه نقش جلودار را دارد. شیوۀ لباسپوشیدن و خنجربستن (چهار خنجر) او همانند شاطرهای دورۀ صفوی است و پیداست که راویان این دوره در پرداخت شخصیت او در اسکندرنامه نقش مهمی داشتهاند. از آنجا که آزمندی و گرایش به آزار با روحیۀ عیاران واقعی سازگاری ندارد، بهنظر میرسد که نسیم عیار ساخته و پرداختۀ دورۀ انحطاط فرهنگ عیاری در ایران باشد. این که نسیم عیار به ۷۲ زبان سخن میگفته، یا این که حضرت آدم جامی منقوش به اسم اعظم به او داده، که چون با آن آب بر سر خود میریخته، به هر شکلی که میخواسته در میآمده است، از نمونههایی است که نشان میدهد پرداخت داستان در دورهای بوده که فرهنگ عیاری از مسیر اصلی خود دور شده است.