مهدی عباسی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

مهدی عباسی (ایذه ۱۲۷ـ رذّ ۱۶۹ق)
(مشهور به ابوعبدالله محمّد، ملقب به المهدی بالله) سومین خلیفۀ عباسی (حک: ۱۵۸ـ۱۶۹ق). مهدی پسر منصور بود و پس‌ از رسیدن‌ به‌ خلافت‌، اموالی‌ که‌ پدر‌ مصادره‌ کرده‌ بود به‌ صاحبانش‌ بازگرداند و زندانیان‌ سیاسی‌ ازجمله‌ طالبیان‌ را آزاد کرد و برای‌ آن‌ها مقرری‌ در نظر گرفت‌. شورش‌ اَلْمُقَنّع و سپیدجامگان‌ در خراسان‌ و ماوراءُالنَّهر و سرکوبی‌ آنان‌ و قتل‌ اَلْمُقَنّع‌، قیام‌ یوسف‌ بَرْم‌ در خراسان‌ و سرکوبی‌ این‌ قیام‌ و اسارت‌ و اعدام‌ یوسف‌ و جهاد مسلمانان‌ با رومیان‌ که‌ به‌ درخواست‌ رومیان‌ به‌ صلح‌ انجامید، از حوادث مهم دوران خلافت مهدی بوده است. مهدی‌ به‌‌رغم‌ نرم‌خویی‌ که‌ در‌برابر سخت‌گیری‌های‌ پدر پیشه‌ کرده‌ بود، بر زنادقه‌ سخت‌ گرفت‌ و به‌ تعقیب‌ و کشتار آنان‌ پرداخت‌. وی‌ حتی‌ منشی‌ خود صالح‌ بن‌ ابو‌عبیدالله‌ را به‌‌اتهام‌ زندقه‌ کشت‌. مهدی‌ به‌‌هنگام‌ خلافت‌ خود بر وسعت‌ مسجدالحرام‌ و مسجدالنبی‌ افزود و این‌ دو مکان‌ مقدس‌ را به‌ طلا و سنگ‌ مرمر تزئین‌ کرد. وی‌ در ازای‌ پرداخت‌ مبلغ‌ ۱۰میلیون‌ درهم‌، ولایتعهدی‌ را از عیسی‌ بن‌ موسی‌ خرید و برای‌ فرزندش‌ موسی‌ و هارون‌ به‌عنوان‌ ولیعهد بیعت‌ گرفت‌. مهدی‌ به‌ عزم‌ عراق عجم‌ از بغداد حرکت‌ کرد و در قریۀ‌ رذّ از توابع‌ ماسْبَذان‌ فرود آمد و به‌هنگام‌ شکار آسیب‌ دید و درگذشت‌ و به‌ نقلی‌ اشتباهاً یکی‌ از کنیزانش‌ او را مسموم کرد.