مهر و مشتری
مِهر و مشتری
(یا: عشق‌نامه) سرودۀ محمد عصار تبریزی، منظومه‌ای عاشقانه و عارفانه، به فارسی. این اثر، که کمی بیش از ۵هزار بیت دارد و ماجرای عشق افلاطونی مهر، پسر شاپور شاه استخر، به مشتری، پسر وزیر شاپور، است، در ۷۷۸ق به‌پایان رسیده است. عصار در مهر و مشتری، افزون بر پیروی از خسرو و شیرین نظامی، به گل و نوروز خواجوی کرمانی نیز نظر داشته است. در این منظومه توصیف‌هایی زیبا از مجالس بزم و میدان‌های رزم و اندام‌های انسان، مانند ابرو، چشم و پیشانی آمده و ارسال‌المثل‌های فراوانی در آن به‌کار رفته است (تهران، ۱۳۷۵ش). جمالی دهلوی در مثنوی مهر و ماه (سروده در ۹۰۵ق) از این منظومه متأثر بوده است. علی بن عبدالعزیز، معروف به ابن ام ولد ( ـ۹۰۸ق)، نیز مهر و مشتری را به ترکی برگردانیده است. این مثنوی به تصحیح و تحشیۀ رضا مصطفوی سبزواری به‌چاپ رسیده است (تهران، ۱۳۷۵ش).