مهلبی، ابومحمد حسن (بصره ۲۹۱ـ بغداد ۳۵۲ق)

مُهَلَّبی، اَبومحمّد حسن (بصره ۲۹۱ـ بغداد ۳۵۲ق)

دولتمرد عرب‌تبار دولت آل‌بویه در بغداد. او از نوادگان مهلب بن ابی صفره و از بلند آوازه‌ترین اعضای خاندان مهلبی بود. از زندگی او پیش از پیوستن به معزالدوله دیلمی هیچ‌آگاهی در درست نیست، اما گویا پیش از آن‌که به احمد بپیوندد در تنگدستی به‌سر می‌برد. هنگامی که معزالدوله بغداد را گشود. مهلبی را که منشی وی بود پیشاپیش به بغداد فرستاد (۱۱ جمادی‌الاولی ۳۳۴ق). در ۳۳۹ق که ابوجعفر محمد بن احمد صیمری درگذشت، حسن مهلبی به‌جای او وزیر معزالدوله شد. در همان سال معزالدوله او را به سرکوبی شورش عمران بن شاهین به دشت‌های جنوب عراق فرستاد، اما وزیر از عمران شکست خورد و به بغداد بازگشت. در ۳۴۱ق، یوسف بن وجیه، امیر عمان را که قصد گرفتن بصره را داشت شکست داد اما چون در رفتن به عمان تعلل کرد، معزالدوله او را به بغداد فراخواند. مهلبی پیش از آن‌که به بغداد برسد در میانۀ راه درگذشت و معزالدوله، دارایی وی و کسانش را مصادره کرد. مهلبی دولتمردی نیک نفس، جوانمرد و بخشنده بود و به شعر و ادب علاقه می‌ورزید و خود نیز شعر می‌گفت.