موج الکترومغناطیسی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

موج‌ الکترومغناطیسی (electromagnetic waves)
میدان‌های الکتریکی[۱] و مغناطیسی نوسان‌کننده با یکدیگر. این امواج با سرعت ۳۰۰ هزار کیلومتر در ثانیه در فضا حرکت می‌کنند. گسترۀ بدون محدودیت بسامد[۲]ها و طول موج[۳]های ممکن برای امواج الکترومغناطیسی، که می‌توان آن‌ها را اجزای سازندۀ طیف[۴] الکترومغناطیسی دانست، امواج رادیویی، تابش فروسرخ[۵]، نورمرئی، تابش فرابنفش[۶]، پرتوهای ایکس[۷]، و پرتوهای گاما[۸] را دربر‌می‌گیرد. امواج رادیو و تلویزیون، با طول‌موج‌های بلندتر از ۳-۱۰ متر، در انتهای کم بسامد یا انتهای طول موج بلند طیف قرار دارند. طول‌موج‌های تابش فروسرخ در فاصلۀ ۴-۱۰ تا ۷-۱۰×۷ متر قرار می‌گیرند. نور مرئی طول‌موج‌های کوتاه‌تری دارد و در فاصلۀ ۷-۱۰×۷ تا ۷-۱۰×۴ متر واقع است. تابش فرابنفش در نزدیکی انتهای پربسامد یا انتهای طول موج کوتاه طیف مرئی قرار دارد و دارای طول‌موج‌هایی بین ۷-۱۰×۴ تا ۸-۱۰ متر است. طول‌موج پرتوهای ایکس از ۸-۱۰ تا ۱۰-۱۰ متر متغیر است. تابش گاما کوتاه‌ترین طول‌موج را دارد و مقدار آن از ۱۰-۱۰ متر کمتر است. بسامدها و طول‌موج‌های متفاوتِ امواج الکترومغناطیسی باعث ایجاد خواص متفاوت می‌شوند. درحالی‌که نور با استفاده از توری پراش[۹] پراشیده می‌شود، پرتوهای ایکس را فقط به‌کمک بلورها می‌توان پراشیده کرد. امواج رادیویی در جوّ زمین، ولی نور مرئی در آب یا شیشه شکسته می‌شود.

 


  1. electric field
  2. frequency
  3. wavelength
  4. spectrum
  5. infrared radiation
  6. ultraviolet radiation
  7. x-rays
  8. gamma rays
  9. diffraction grating