موزه آستانه مقدسه

From ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

موزۀ آستانۀ مقدّسه

موزه آستانه مقدّسه

موزه‌ای تاریخی و مهم از گنجینه‌های مهم ایران در شهر قم. در آبان ۱۳۰۴ گشایش یافت. در ابتدای فعالیت آن آثار تاریخی در مکانی به نام خزانه نگهداری می‌شد، ولی پس از مدت کوتاهی آثار مزبور به سالن موزه انتقال یافت. فعالیت این موزه تا حدود ۱۳۵۳ ادامه داشت و پس از آن به‌علت گسترش فضای جانبی موزه و عوامل دیگر مجموعۀ آثار جمع‌آوری و در یکی از مقابر حرم مطهر به امانت گذاشته شد. پس از ایجاد تغییرات در ساختمان موزه، در فروردین ۱۳۶۱ موزۀ مزبور مجدداً افتتاح شد. این دوره نیز تا اواخر ۱۳۷۱ ادامه داشت و به‌علت افزایش آثار گرانبها و لزوم ایجاد امکانات جدید جهت نمایش آن‌ها فعالیت موزه به‌شکل جدید از ۱۹ تیر ۱۳۷۲ آغاز شد. این موزۀ دو طبقه ۱۰۰۰ متر مربع وسعت دارد و بخش‌های اداری، نمایش، موزه‌داری و گروه مرمت آثار خطی را نیز شامل می‌شود. بخش بزرگ آثار این موزه را آثار وقفی و اهدایی به حرم مطهر حضرت معصومه(س) تشکیل می‌دهند و آثار گرانبهایی همچون قرآن‌های خطی نفیس از دوران صفویه تا پایان قاجاریه نیز در میان آن‌ها یافت می‌شود. قرآنی به خط کوفی متعلق به اواخر قرن ۲ق و چند قرآن دیگر از دوران تیموری به خط‌های کوفی، نسخ، ثلث و نیز ترجمه‌های فارسی برخی از آن‌ها در این موزه نگهداری می‌شود. در این آثار هنر کتاب‌آرایی و جلدسازی ایرانیان به‌خوبی مشهود است. در این گنجینۀ ارزشمند ملی مجموعه‌ای از بافته‌های روزگار صفویه، کاشی‌های مرقد، کتیبه‌های محراب، و کتیبه‌های دورۀ ایلخانی تا قاجار مشاهده می‌شود. کاشی‌های لعابی و لاجوردی و آثاری منقوش به نقش انسان و پرندگان، سوره‌هایی از قرآن و احادیثی از رسول اکرم (ص) و همچنین اشعاری از شاهنامۀ فردوسی در این مجموعه یافت می‌شود. هنرهای خاتم‌سازی، حجاری، حکاکی، فلزکاری، نقاشی، مینیاتور و ظروف شیشه‌ای و سفالی دوره‌های مختلف تاریخی ایران در این موزه به نمایش گذاشته شده است.