موزه فرش ایران
موزۀ فرش ایران
موزهای اختصاصی وابسته به سازمان میراث فرهنگی کشور. این موزه در ۱۳۴۰ش، بهمنظور گالری فرش ساخته شد و ناتمام ماند، سپس در اوایل ۱۳۵۵ش، همراه با تغییراتی کلی آغاز بهکار کرد. همزمان با احداث ساختمان موزه و پیشرفت کار ساختمانی، گروهی برای جمعآوری نمونههای تاریخی فرش ایران در ایران و سایر نقاط جهان فعالیت خود را آغاز کردند؛ بهگونهای که تعدادی از نفیسترین و باارزشترین نمونهها را جمعآوری و به موزه انتقال دادند. همچنین، تعدادی تختهفرش، از سوی دفتری مخصوص، از اشخاص متفرقه خریداری شد. بدینترتیب، نمایشگاه موزۀ فرش ایران، در روز ۲۲ بهمن ۱۳۵۶، برای بازدید عموم گشایش یافت. این موزه، امروزه، یکی از غنیترین موزههای تخصصی جهان بهلحاظ داشتن قالیهای متنوع و یکی از زیباترین موزهها بهلحاظ نوع معماری ساختمان محسوب میشود. ساختمان موزۀ فرش ایران با طراحی کامران دیبا در گوشۀ شمال غربی پارک لاله در فضایی به مساحت ۱۲هزار متر مربع بنا شده که معماری آن تلفیقی از هنر معماری امروز ایران و معماری سنتی و آذینهای بیرونی بنا شبیهِ دار قالی یا سیاهچادرهای عشایری است. نزدیک یکچهارم از مساحت کل آن، شامل دو تالار، برای نمایش انواع قالیهای دستبافت و گلیم است. تالار طبقۀ همکف به نمایشگاه دائمی اختصاص دارد. تالار طبقه یکم جهت برقراری نمایشگاههای موقت گلیم و قالی طراحی شده و از فضایی شبیه نمایشگاه دائمی برخوردار است. در این نمایشگاه، نمونههایی از بافتهها را، بهطور موقت، در دورههای دو تا سهماهه به نمایش میگذارند. مجموعۀ موزۀ فرش ایران شامل باارزشترین نمونههای قالی ایران، از قرن ۹ق تا دورۀ معاصر، است و از منابع غنی تحقیقی جهت پژوهشگران و هنردوستان بهشمار میآید و معمولاً ۱۳۵ تخته از شاهکارهای قالی ایران، بافت مراکز مهم قالیبافی، مانند کاشان، کرمان، اصفهان، تبریز، خراسان، کردستان و جز آنها، در تالار طبقۀ همکف به معرض نمایش گذاشته میشود. این موزه با داشتن امکانات و خدمات جنبی شامل کارگاه مرمّت، کلاسهای آموزشی، سالن سخنرانی و نمایش فیلم، چاپخانه، انبار طبقهبندیشدۀ علمی، و کتابخانه، یکی از مجهزترین موزههای کشور و در نوع خود بینظیر است.