میراندا

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

میرانْدا (اخترشناسی)(Miranda)

ميرانْدا

در اخترشناسی، قمر بزرگ سیارۀ اورانوس، و دوازدهمین قمر شناخته‌شده از سمت این سیاره. تقریباً هر ۳۴ ساعت یک‌بار و در ارتفاع ۱۳۰هزار کیلومتری بر گرد اورانوس[۱] می‌گردد. مدار آن دایره‌ای و اندکی نسبت به استوای اورانوس مایل است. از آن‌جا که استوای سیارۀ اورانوس نسبت به مدار آن بر گرد خورشید تمایل دارد، مدار میراندا تقریباً بر مدار بیشتر سیاره‌ها و دیگر اجسام منظومۀ خورشیدی عمود است. میراندا کروی‌شکل است. قطر آن حدود ۴۷۲ کیلومتر، حدوداً یک‌هشتم قطر ماه است. براساس برآورد چگالیِ میراندا، حدود نیمی از آن را یخ، و نیم دیگر آن را سنگ تشکیل می‌دهد. سطح میراندا به‌شدت متغیر است. یکی از ویژگی‌های سطحی میراندا، «وِرونا روپس[۲]»، پرتگاهی به ارتفاع ۱۵ کیلومتر است. در آن ژرف‌دره‌هایی به عمق ۲۰ کیلومتر و نواحی بسیار قدیمی‌ای با دهانۀ ۳۰ کیلومتر نیز وجود دارد. شاید تاجِ اینورنس[۳]، تاجِ اِلسینور[۴]، و تاج آردن[۵]، که سامانه‌های جوان زمین‌شناختی‌ای شامل برآمدگی و شیارند، از شاخص‌ترین ویژگی‌های میراندا باشند. در ۱۹۸۶، فضاپیمای وُیجر[۶] ۲ نخستین تصاویر نمای نزدیک را از میراندا برداشت و دانشمندان براساس داده‌های این تصاویر حدس زدند که احتمالاً میراندا بر اثر برخوردهای سیارکی چندین‌بار فروپاشیده شده است، و قطعات آن بارها و بارها روی هم انباشته شده‌اند. اکنون، دانشمندان بیشتر ویژگی‌های سطحی میراندا را نشانه‌هایی از برآمدن موادی از درون قمر به سطح آن می‌دانند. این قمر احتمالاً دوره‌هایی از افزایش دمای درونی را از سر می‌گذراند که شاید ناشی از نیروهای گرانشی باشد. مدار میراندا ممکن است به‌صورت دوره‌ای و بر اثر کشش گرانشی قمرهای همسایه‌اش، آریل[۷] و اُمبریل[۸]، بیضی‌شکل شود. ترکیب نیروهای گرانشی اورانوس، آریل، و اُمبریل بر میراندا، ممکن است عامل فشرده‌شدن و کشیده‌شدن این قمر باشد. سنگ‌های درون میراندا احتمالاً بر اثر مالیده‌شدن به یکدیگر حرارت تولید می‌کنند.

 


  1. Uranus
  2. Verona Rupes
  3. Inverness Corona
  4. Elsinore Corona
  5. Arden Corona
  6. Voyager
  7. Ariel
  8. Umbriel