میرزا احمدخان ساعدالملک

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

میرزا احمدخان ساعدالملک (تبریز 1254 - بین 1280 تا 1285ق)

(معروف به امیرزاده و ملقب به ساعدالملک) سرتیپ نظامی قاجار، و رئیس قشون آذربایجان از 1277 تا 1280ق. فرزند میرزا تقی خان امیرکبیر از همسر اولش جان جان خانم، دختر حاج شهباز خان (عموی امیرکبیر). میرزا احمدخان تنها پسر امیرکبیر از ازدواج با دخترعمویش بود. امیرکبیر علاوه بر این پسر، دو دختر نیز از همسر اولش داشت. امیرکبیر در زمان صدارتش از این زن جدا شد و جان جان خانم حدود ۱۲۴۸ق در آذربایجان درگذشت. دومین همسر امیرکبیر، یگانه خواهر تنی ناصرالدین‌شاه بود که «ملک‌زاده خانم» نام داشت و به عزت‌الدوله ملقب بود. او در ۲۶ بهمن ۱۲۲۷ش (۲۲ ربیع‌الاول ۱۲۶۵ق) با امیرکبیر ازدواج کرد. در آن هنگام، امیر حدود 43سال داشت.

میرزا احمدخان در هنگام به قتل رسیدن پدرش، چهارده‌ساله بود. در زمان زندگی امیرکبیر و پس از کشته شدنش، کاری به میرزا احمدخان ندادند و خانه‌نشین بود. پس از عزل میرزا آقاخان نوری صدراعظم، او که در خدمت نظام بود، به درجۀ سرتیپی نایل آمد و یک‌سال پس از آن نیز ملقب به ساعدالملک شد. او در 1277ق به مقام ریاست قشون آذربایجان منصوب گردید. میرزا احمدخان ساعدالملک با منورالسلطنه، دختر فرمانفرمای بزرگ ازدواج کرد که حاصل آن سه دختر بود.

امیرزاده بین 1280 تا 1285ق فوت کرد و در کربلا در رواق حرم امام حسین (ع) در مقبرۀ پدرش به خاک سپرده شد.