نابغه ذبیانی، زیاد بن معاویه (قرن ۶م)
نابِغه ذُبْیانی، زیاد بن معاویه (قرن ۶م)
شاعر معروف عرب عصر جاهلیت. از قبایل غطفان، و در مدیحه‌سرایی برای لخَمیان و غَسّانیان شهره بود. در نبرد حَلیمه (۵۵۴م) برای آزادی اسیران قبیلۀ خویش وساطت کرد. با تنی چند از ملوک لخمی، به‌ویژه نُعمان بن منذر (حک: ۵۸۰ـ۶۰۲م)، آخرین پادشاه حیره، مرتبط بود. گویند به‌سبب سرودن شعری در ستایش ملکه، مغضوب نعمان شد، و به دربار غسّانیان پناه برد؛ اما در آن‌جا قصیده‌ای خطاب به نعمان سرود و بخشیده شد. قصاید نابغه بسیار منسجم و استوار است. وی را باید نخستین شاعر بزرگ درباری در ادبیات عربی تلقی کرد.