نادری، فیروز (شیراز ۱۳۲۴ش)
فیروز نادری (شیراز 5 فروردین ۱۳۲۴ش- کالیفرنیا 19 خرداد 1402ش) Firooz Naderi
| فیروز نادری | |
|---|---|
| زادروز |
شیراز 5 فروردین ۱۳۲۴ش |
| درگذشت | کالیفرنیا 19 خرداد 1402ش |
| ملیت | ایرانی |
| تحصیلات و محل تحصیل | دکتری الکترونیک از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی |
| شغل و تخصص اصلی | دانشمند علوم فضایی |
| گروه مقاله | اخترشناسی |
| جوایز و افتخارات | موثرترین شخص سال در امریکا (۲۰۰۰)، صاحب عالی ترین نشان فضایی ناسا |
دانشمند برجستۀ علوم فضایی ایرانیِ تبعۀ امریکا. پس از گرفتن مدرک دیپلم متوسطه از دبیرستان اندیشۀ تهران برای ادامۀ تحصیل به امریکا رفت (۱۹۶۴) و در آن‌جا از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی دکتری الکترونیک گرفت (۱۹۷۶). سپس به ایران بازگشت و در مرکز سنجش از دور مشغول به کار شد. در ۱۹۷۹ بار دیگر به امریکا رفت و در آن کشور ماندگار شد. در همان سال از مدیران آزمایشگاه پیشرانش جت در ناسا و مسئول پروژۀ فرمول‌بندی و استراتژی مهندسی سیستم در پیشبرد فناوری و برنامه‌ریزی ارتباطات ماهواره‌ای شد. نخستین کارش طراحی سیستم بزرگ پوشش ارتباطات تلفن همراه بر پایۀ استفاده از ماهواره بود. در اواسط دهۀ ۱۹۸۰ به ناسا رفت و در مقام مدیر برنامۀ فناوری ماهواره‌ای ارتباطات پیشرفته به‌کار پرداخت. در ۱۹۹۶ به مدیریت برنامۀ ناسا در برنامۀ پژوهشیِ منشأ حیات در جهان رسید. در سال ۲۰۰۰، بعد از دو بار ناکامی ناسا در فرودآوردن کاوشگر بر سطح مریخ، رئیس برنامۀ کاوش مریخ شد و با نبوغ مهندسی و مدیریتی خود توانست با هزینه‌ای بسیار کمتر از حد تصور دو خودروی کاوشگر به نام‌های «روح» و «فرصت» را با موفقیت غیرقابل تصور در مریخ پیاده کند. این دو کاوشگر توانستند اطلاعات بسیار ارزشمندی از کرۀ مریخ به زمین برسانند.
نادری پس از این موفقیت، به‌عنوان مؤثرترین شخص سال در امریکا انتخاب شد. وی صاحب عالی‌ترین نشان فضایی ناساست. در فوریه ۲۰۱۶ ناسا به افتخار تلاش‌های فیروز نادری سیارک ۱۹۸۹-EL1 منظومهٔ شمسی را به افتخار وی «نادری-۵۵۱۵» نام‌گذاری کرد.
فیروز نادری پس از یک ضایعۀ نخاعی که براثر سانحه ایجاد شده بود فلج شد و نهایتاً براثر عوارض همین سانحه درگذشت.