نارنج قلعه

نارنج قلعه
نام فارسی	نارنج قلعه
کشور	ایران
استان	یزد
نام‌های دیگر	نارین قلعه
موقعیت	روی تپه‌ای مشرف بر شهر میبد
کاربری	قلعه
مشخصات معماری	بنایی هفت طبقه با سه هکتار مساحت دارای برج و بارو و دربندهای متعدد
زمان ساخت	دورۀ مظفریان

نارنج قلعه

(یا: نارین قلعه) مهم‌ترین بنای تاریخی شهرستان میبد واقع در استان یزد. این قلعه از بناهای تاریخی پیش از اسلام است و در دورۀ «مظفریان» تعمیراتی در آن صورت گرفته است. مساحت این قلعۀ هفت طبقه سه هکتار است و برج و بارو و دربندهای متعددی دارد و بر فراز تپه‌ای گلین و مشرف بر شهر میبد ساخته شده است. تمامی این قلعه از خشت و گل است و معماری آن شکل مطبق دارد. این بنا تقریباً در پنج مرحله ساخته شده است که به‌دلیل فرسایش برخی از قسمت‌ها نمی‌توان این مراحل را کاملاً از‌هم تفکیک کرد. قطر پایین‌ترین حصار قلعه که بخش بزرگی از روستای میبد را دربرمی‌گیرد پنج متر و در بعضی قسمت‌ها به بیست متر می‌رسد. هم‌اکنون بخشی از این حصار باقی مانده است. نارنج قلعه اتاق‌های فراوانی داشته است که اکنون قسمت‌هایی از این اتاقک‌های کوچک و تودرتو موجود است و بسیاری از آن‌ها نیز به‌علت فروریختن راهروها کشف نشده‌اند. قدیمی‌ترین بخش این بنا فضاهایی هستند که در دل زمین کنده شده‌اند و در گویش محلی «بوکَن» نامیده می‌شوند و پایین‌ترین بخش آن را تشکیل می‌دهند. در بخش‌های فوقانی، ترکیبی از عناصر معماری باستانی و دوره‌های جدیدتر مشاهده می‌شود. زیرزمین‌ها، حصار، خندق و برج‌های نگهبانی بخش‌هایی هستند که این قلعه را کامل می‌کنند. در باورهای شفاهی مردم این منطقه ساخت این قلعه مربوط به دوران «سلیمان» پیغمبر است.