ناسیونالیسم افریقایی
ناسیونالیسم افریقایی (African nationalism)
جنبش سیاسی یکپارچگی افریقا (پان افریکانیسم[۱]) برای به‌دست‌آوردن حق تعیین سرنوشت ملی. جامعۀ حمایت از حقوق بومیان[۲] در ساحل طلا[۳] در ۱۸۹۷، کنگرۀ ملی افریقا[۴] در افریقای جنوبی در ۱۹۱۲، و کنگرۀ ملی افریقای غربی[۵] در ۱۹۲۰، از نخستین سازمان‌های سیاسی افریقا بودند. در قرن ۱۹، ملی‌گرایی افریقایی در میان نخبگان تحصیل کرده (که عمدتاً شامل امریکاییان افریقایی‌تبار و بردگان آزاد شده یا فرزندان آن‌ها می‌شد که به قارۀ سیاه بازگشته بودند) ریشه داشت. بسیاری از اینان، که در مدارس مذهبی مسیحی تحصیل کرده بودند، با کنترلی که مراکز مسیحی در افریقا اعمال می‌کردند به معارضه برخاستند و کلیساهای مستقلی تشکیل دادند. این کلیساها غالباً در شورش‌های ضد استعماری، مانند شورش ناتال در ۱۹۰۶ و شورش نیاسالند[۶] در ۱۹۱۵، دست داشتند. در دهۀ ۱۹۵۰، کلیساهای کیتوالا[۷] (جنبش برج مراقبت[۸]) و کیمبانگیست[۹] پشتیبان سرسخت آرمان ملی‌گرایی بودند. پس از جنگ جهانی اول، ملی‌گرایان جنبش‌هایی برای به‌دست‌آوردن حق تعیین سرنوشت تشکیل دادند. «اصول چهارده‌گانۀ[۱۰]» وودرو ویلسون[۱۱]، رئیس‌جمهور امریکا، به این‌گونه درخواست‌ها در تونس دامن زد، و نمایندگانی که از سوی کنگرۀ ملی بومیان[۱۲] افریقای جنوبی در ۱۹۱۹ به لندن رفته بودند بر نقش تلاش‌های جنگی ارتشِ کار بومیان افریقای جنوبی[۱۳] تأکید کردند. بیشتر گروه‌های ملی‌گرا، مانند اتحادیۀ افریقایی تانگانیکا[۱۴] و اتحادیۀ رأی‌دهندگان بانتویی رودزیا[۱۵]، فقط در مرزهای زمینی مستعمره‌های یکپارچه فعالیت می‌کردند و فقط یک یا دو گروه، ازجمله کنگرۀ ملی افریقای غربی بریتانیا[۱۶]، دیدگاهی فراخ‌تر نسبت به کل قارۀ افریقا داشتند. در ۱۹۳۹، تقریباً در همۀ سرزمین‌های قارۀ سیاه گروه‌های ملی‌گرا تشکیل شده بود. مشارکت مستقیم افریقا در جنگ جهانی دوم، تضعیف قدرت‌های استعماری اصلی، تقویت روح استعمار‌ستیزی از امریکا (منشور آتلانتیک[۱۷] در ۱۹۴۱ مشوّق خودگردانی[۱۸] بود)، و انتقادات شوروی از امپریالیسم الهام‌بخش ملی‌گرایان افریقایی بود.
- ↑ Pan-Africanism
- ↑ Aborigines Rights Protection Society
- ↑ Gold Coast
- ↑ African National Congress
- ↑ National Congress of West Africa
- ↑ Nyasaland
- ↑ Kitwala
- ↑ Watchtower Movement
- ↑ Kimbanguist
- ↑ Fourteen Points
- ↑ Woodrow Wilson
- ↑ Native National Congress
- ↑ South African Native Labour Corps
- ↑ Tanganyika African Association
- ↑ Rhodesian Bantu Voters Association
- ↑ National Congress of British West Africa
- ↑ Atlantic Charter
- ↑ self-government