نبرد پلاسی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

نبرد پِلاسی (Battle of Plassey)

ديدار لرد کلايو و مير جعفر بعد از نبرد پلاسي، اثر فرانسيس هايمن

پیروزی نیروهای بریتانیا به فرماندهی رابرت کلایو بر سراج‌الدوله[۱] نواب بنگال در ۲۳ ژوئن ۱۷۵۷. این پیروزی بنگال را تحت استیلای شرکت هند شرقی و در نتیجه حکومت بریتانیا درآورد. نبرد در روستای پلاسی سابق، حدود ۱۵۰‌کیلومتری شمال کلکته (کولکاتای کنونی) روی داد. سراج در ۱۷۵۶ کلکته را گرفته و کشتار مشهور به سیاه‌چال کلکته را به‌راه اندخته بود. کلایو، گرچه شمار نیروهایش کمتر بود، ولی با حداقل تلفات در این میدان پیروز درآمد؛ زیرا سراج به گلوله‌باران‌های نسنجیده و بی‌هدف خود ادامه داد و مهماتش به‌پایان رسید. کلایو، با استفاده از حمایت مالی متحدان بانکدارِ هندی خود میرجعفر، سردارِ سراج، را به گسستن از سَرور خود برانگیخت و سپس او را نواب بنگال کرد. شرکت هند شرقی بریتانیا در ژوئن ۱۷۵۷ کلایو را مأمور بازپس‌گیری شهر و سرکوب نواب کرد. کلایو، با اطلاع از تحرّکات نواب، تا پلاسی پیشروی کرد و در آن‌جا با سپاه بنگال، شامل ۳۵هزار پیاده، ۱۸هزار سواره و ۵۰ عراده توپ، که روی بیشتر آن‌ها سربازان فرانسوی کار می‌کردند و نواب را به جنگ با بریتانیایی‌ها ترغیب می‌کردند، رو‌به‌رو شد. نواب سربازان بریتانیایی را زیر آتش توپ‌های خود گرفت و تقریباً همۀ مهمات خود را مصرف کرد. پس از قطع گلوله‌باران، سربازان کلایو حمله کردند، بر دفاع سرسختانۀ سربازان فرانسوی چیره شدند و سپس نیروی نواب را از میدان به‌در کردند و تنها ۷۲ کشته دادند.

 


  1. Suraja Dowla