نسیم شمال
نسیم شمال
نشریۀ ادبی، فکاهی، سیاسی، چاپ رشت و تهران. نخستین شماره، به صاحب‌امتیازی و مدیرمسئولی سید اشرف‌الدین حسینی گیلانی، در دوم شعبان ۱۳۲۵ق/۱۲۸۵ش منتشر شد. در چاپخانۀ عروةالوثقی با چاپ حروفی به‌چاپ می‌رسید. همۀ مطالب آن را سید اشرف‌الدین می‌نوشت، ولی با نام‌های مستعاری مثل سرگردان، فقیر، دمدمکی، یتیم جوجه، محروم‌الحقوق، و مسکین طلبه. مطالب آن بیشتر به شعر بود، اشعاری ساده و روان، و کنایه‌های آن را در هیچ جریده‌ای در آن عصر نمی‌توان دید. نسیم شمال را همه می‌خواندند و شعر اشرف‌الدین را ازبر می‌کردند. گفته می‌شود که هر نسخۀ آن را لااقل صد نفر در هر بار انتشار می‌خواندند. دعای «امن یجیب» بر سرلوحۀ بیشتر شماره‌های آن دیده می‌شد. با بسته‌شدن مجلس در جمادی‌الاول ۱۳۲۶، نسیم شمال توقیف شد و ۱۱ ماه بعد، وقتی تهران فتح و مشروطه بازگشت، دوباره چاپ شد. در۱۳۲۷ق، سید اشرف با کمک محمد ولی‌خان سپهسالار تنکابنی، که آن زمان سردستۀ مشروطه‌خواهان در رشت بود، نسیم شمال را آن‌جا منتشر کرد. از ۱۳۳۳ق، به تهران منتقل شد و انتشار آن تا ۱۴ سال بعد ادامه یافت. نسیم شمال ۲۳ سال (تا ۱۳۰۸ش)، در سال‌های مبارزه میان مشروطه و استبداد، منتشر شد، تا استبداد صغیر، به‌صورت هفتگی نامرتب و از آن پس نامرتب تر. پس از فوت سید اشرف‌الدین گیلانی، امتیاز هفته‌نامه به مهدی حریرچیان ساعی واگذار شد.