نظام واحد پولی طلا
نِظام واحد پولی طلا (gold standard)
(یا: پایۀ طلا) نظامی که براساس آن پول یک کشور در مقابل وزن معیّنی از طلا، بنا‌به درخواست حامل آن، در بانک مرکزی تبدیل‌‌شدنی باشد. این نظام پولی بین سال‌های ۱۸۷۰ تا ۱۹۱۴، تقریباً در سراسر جهان استفاده می‌شد، اما پس از آن تا ۱۹۳۷ دیگر هیچ کشوری پای‌بندی خود را به نظام واحد پولی طلا حفظ نکرد. بریتانیا در ۱۹۳۱ و ایالات متحد امریکا در ۱۹۷۱ این نظام را کنار گذاشتند. در هرحال، نگهداری طلا همچنان ادامه دارد، زیرا طلا در سطح بین‌المللی کالایی شناخته‌شده است، به‌گونه‌ای که کشورهای ذینفع نمی‌توانند قانونی برای آن وضع کرده یا به نفع خود از آن استفاده کنند. در جنگ جهانی اول، نظام واحد پولی طلا فروریخت و رکود عظیم اقتصادی[۱] بحران بزرگ نیز به بی‌نتیجه‌ماندن تلاش‌ها برای تجدید حیات آن منجر شد. پس از جنگ جهانی دوم، نرخ‌های برابری ارزش واحدهای پولی[۲] مربوط به صندوق بین‌المللی پول[۳] (که، به‌جز بلوک شوروی سابق، تقریباً تمامی اعضای ملل متحد را دربرمی‌گرفت) برحسب طلا و دلار امریکایی تثبیت شد، اما در ۱۹۷۶ قانون نرخ‌های شناور ارز[۴] (که از ۱۹۷۱ به‌گونه‌ای غیر‌رسمی اعمال می‌شد) به تصویب رسید.