نظریه های بنگاه تجاری
نظریههای بنگاه تجاری (theories of the firm)
تجزیه و تحلیلِ اقتصادیِ واحدهای تولیدی، معمولاً در بخش خصوصی. نظریههای مختلفی در مورد بنگاهها در ساختارهای متفاوت بازاری طرحشده است که عبارتاند از رقابت کامل[۱]: وضعیتی که در آن هیچ بنگاهی بهتنهایی قادر نیست بر قیمت بازار تأثیر بگذارد و ورود بنگاهها به بازار آزاد است؛ رقابت ناقص[۲]: وضعیتی که در آن بنگاههای تجاری بر قیمت بازار تأثیر میگذارند، اما بنگاههای جدید نیز امکان ورود به بازار را دارند؛ انحصار چندقطبی[۳] ساختار بازاری که در آن چند بنگاه بزرگ از وابستگی متقابل یکدیگر آگاهی دارند؛ و انحصار تکقطبی[۴] که یک صنعت تکبنگاهی است که به سایر بنگاهها امکان ورود به بازار را نمیدهد. در دنیای واقعی، انطباق دقیق بنگاهها با ساختار این بازارها مشکل است، اما بنگاهها در بازارهایی با ساختارهای متفاوت، رفتاری متفاوت از خود نشان میدهند. براساس نظریۀ رقابت کامل، بنگاههای تجاری در بازارهای رقابتی متمایل به ایجاد نرخ نسبتاً پایین سود و تولیدی کارآمدند، در حالیکه انحصارهای تکقطبی، بهسبب وجود موانع برای ورود به بازار، سودهای کلان ایجاد میکنند و کارایی آنها در تولید کمتر است. نظریههای دیگری نیز در مورد بنگاههای تجاری طرح شده است که غیر از سود انگیزههای دیگری را نیز در نظر میگیرند که از آن جمله است، نظریههای مدیریتی و رفتاری[۵]؛ اما پیچیدگی این نظریهها از قدرت پیشبینی آنها در مورد کارایی و سودآوری بنگاههای تجاری کاسته است.