نهاد (دستور زبان)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

نَهاد (دستور زبان)
کلمه یا گروهی از کلمات که همراه با گزاره، ساختمان جمله را تشکیل می‌دهد و گزاره دربارۀ آن است. نهاد در جمله‌‌های ربطی (اسمیه) مسندالیه و در جمله‌های غیرربطی (فعلیه) فاعل و در جمله‌های مجهول نایب فاعل (مفعول) است. مثلِ «دانش‌جویان» در جملاتِ «دانش‌جویان آگاه هستند»، «دانش‌جویان به کلاس آمدند»، «دانش‌جویان پذیرفته شدند». شناسه‌ها را در فعلْ، نهادِ اجباری و پیوسته می‌نامند؛ زیرا برخلافِ نهادِ آغاز جمله، که به نهاد اختیاری جدا معروف است، نمی‌توان آن‌ها را از جمله حذف کرد و پیوسته به بن فعل متصل می‌شوند، مثلِ «یم» در جملۀ «امروز سر وقت به کارخانه نرفتیم».