نور، شهرستان

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی


نور، شهرستان
استان مازندران
بخش مرکزی، چمستان و بلده
جمعیت ۱۰۵,۸۹۴ نفر (۱۳۸۵ش)
موقعیت جنوب دریای خزر، جنوب غربی شهرستان محمودآباد، غرب و شمال شهرستان آمل و استان تهران (شهرستان‌های شمیرانات و کرج)، و شرق شهرستان‌های چالوس و نوشهر
نوع اقلیم در جلگۀ ساحلی معتدل و مایل به گرم و نیمه‌مرطوب - در کوهستان‌های مرکزی و جنوبی آن معتدلِ مایل به سرد تا سرد
شهر ها و آبادی های مهم چمستان، رئیس کلا، بلده، تاکر، پیل، کجور، و رویان (علمده)

نور، شهرستان

خانه نيما يوشيج در روستاي بلده، شهرستان نور
خانه نيما يوشيج در روستاي بلده، شهرستان نور

شهرستان نسبتاً وسیعی در مرکز استان مازندران، مشتمل بر بخش مرکزی و بخش‌های چمستان و بلده، با مرکزیت اداری شهر نور. از شمال به دریای خزر، از شمال شرقی به شهرستان محمودآباد, از شرق و جنوب به شهرستان آمل و استان تهران (شهرستان‌های شمیرانات و کرج)، و از غرب به شهرستان‌های چالوس و نوشهر محدود است. به غیر از دشت ساحلی نسبتاً پهناوری که نواحی شمالی آن را تشکیل داده است، بقیۀ اراضی این شهرستان، به‌ویژه بخش‌های جنوبی، کوهستانی و متشکل از کوه‌هایی مرتفع است؛ از آن جمله: آزادکوه (۴,۳۵۵ متر)، خرسرک، رستم‌چال، اولِج، گرگ، ماه، ایوار، سیاه‌سنگ، و تتارستاق که ارتفاع همگی آن‌ها بالاتر از ۳‌هزار متر است. رودخانه‌های هراز، گلندرود، لاویج‌رود، رستم‌رود، و شیرین‌رود آن را مشروب می‌کنند. اقلیم جلگۀ ساحلی این شهرستان معتدل و مایل به گرم و نیمه‌مرطوب و اقلیم کوهستان‌های مرکزی و جنوبی آن معتدلِ مایل به سرد تا سرد، از نظر بارندگی جزو نواحی نیمه‌مرطوب تا نیمه‌خشک، و جمعیت آن ۱۰۵,۸۹۴ نفر است (۱۳۸۵). مهم‌ترین آبادی‌های آن عبارت‌اند از چمستان، رئیس کلا، بلده، تاکر، پیل، کجور، و رویان (علمده). راه ساحلی نوشهر به محمودآباد و نور به چمستان و آمل و نیز راه سیاه‌بیشه به بلده و آمل راه‌های اصلی آن است و توأم با راه‌های فرعی و روستایی شبکۀ راه‌های زمینی این شهرستان را تشکیل می‌دهند. شهرستان نور، بخشی از رویان قدیم بوده است و فرمانداران کجور آن را اُستَندار (استان‌دار) می‌نامیدند. معروف‌ترین امرای رویان پادوسبانان بوده‌اند.