هادویه
هادَویه (فرقه)
فرقه‌ای از مذهب زیدی در یمن. این فرقه منسوب به امام الهادی الی الحق یحیی بن حسین (متوفای 298ق) مؤسس دولت امامان زیدیه در یمن است. زمانی که یحیی بن حسین در 284ق برای دومین بار به یمن رفت، زیدیه فرقه‌ای یکدست بود و انشعابی در آن رخ نداده بود و راه و روش کلامی و عقیدتی زید (یعنی توحید، عدل، وعده و وعید، اعتقاد به امامت زید، امامت اهل بیت، مبتنی بودن امامت بر فضل و طلب –نه وراثت– و وجوب خروج بر جائران) را مبنای خود قرار داده بود. اما وی پس از استقرار در یمن و دعوت مردم به امامت خود و گرفتن بیعت، امامت را تا حد یکی از اصول دین ارتقا داد و برای احراز مقام امامت شرایطی تعیین کرد که پیش از آن در مذهب زیدیه طرح نشده بود. از جمله‌ی این شرایط است: دعوت علنی به امامت خود، خروج با شمشیر، عمل به کتاب و سنت، اعلم زمان خود بودن، از سلاله‌ی امام حسن یا امام حسین بودن، شجاعت، سخاوت، تقوا و تواضع و عدالت. وی برای بیعت امام در انعقاد امامت نقشی قایل نبود، چرا که این مقام را انتخابی الهی می‌دانست و معتقد بود در صورت پیروی نکردن مردم، امام همچنان امام است، هرچند که باید هجرت کند و کنار بنشیند. وی امامت را اعتقاد به برتری امام علی (ع) و وجود نص پیامبر (ص) بر امامت وی و حسن و حسین می‌داند. الهادی الی الحق در کتاب تثبیت الامامه مساله‌ی خلافت پیامبر را بررسی و خلافت ابوبکر و عمر را مردود و ناپذیرفتنی می‌داند.
یحیی بن حسین پس از اعلان امامت خویش در صعده (شمال یمن)، لقب الهادی الی الحق را برگزید و سلسله‌ی امامان یا حاکمان زیدیه‌ی هادویه را تأسیس کرد که به مدت بیش از هزار سال در یمن استمرار یافت، تا این‌که در جریان انقلاب سپتامبر 1962 منقرض شد. حدود پنجاه امام زیدی هادوی در طول این هزار سال بر یمن حکومت یا امامت کردند.