هارتلیب، سامویل (ح ۱۶۰۰ـ۱۶۷۰)

هارتْلیب، ساموئل (ح ۱۶۰۰ـ۱۶۷۰)(Hartlib, Samuel)

نویسندۀ مطالبی دربارۀ آموزش و پرورش و کشتگر انگلیسی. از رهبران مهم محفل اصلاح‌گران‌آموزش و پرورش در دورۀ ‌انقلاب پاک دینی بود. هیچ گزارش روشن و مشخصی دربارۀ عقاید تربیتی خود بر جای نگذاشته است، و تعیین دقیق نقش او در آموزش و پرورش کار آسانی نیست؛ اما او و محفلش، با نظارت دولت، مجدّانه از نظامِ آموزشِ همگانی، حمایت می‌کردند و هوادار چیزی بودند که امروزه از آن با نام برنامۀ آموزشی مناسب یاد می‌شود. بر اهمیت روان‌شناسی رشد، که به‌نوبۀ خود با فلسفۀ تجربی فرانسیس بیکن پیوند داشت، نیز تأکید می‌کرد. فرزند بازرگانی لهستانی بود. در اِلکینگ پروس متولد شد. در حدود ۱۶۲۶ به انگلستان مهاجرت کرد. با جان میلتون شاعر آشنا شد و میلتون یکی از نوشته‌هایش را با نام «رساله در باب‌ آموزش و پرورش» (۱۶۴۴) به او تقدیم کرد.

 

---