هایکو

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

هایْکو (haiku)

هايْکو

گونۀ شعر هفده سیلابی ژاپنی، که معمولاً به سه سطرِ پنج، هفت و پنج سیلابی تقسیم می‌شود. باشو[۱]، شاعر ژاپنی، این گونۀ شعری را در قرن ۱۷ رواج داد. هایکو از تحول شعر سی‌ویک سیلابی تانکا[۲] پدید آمد که شکل غالب قرن ۸م بود. هایکو، ‌بنابر سنّت شعری ژاپن، شامل کلمه یا عبارتی است که بر فصلی خاص دلالت دارد؛ مثلاً «ماه» به پاییز و «ماهِ مِه‌آلود» به بهار اشاره دارد. در هر فصل، هایکو به موضوع‌های زیر تقسیم می‌شود: آب و هوا، ‌کشتزار و کوه؛ معبد و زیارتگاه؛‌ مسائل بشری؛ پرندگان و جانوران دیگر؛ درخت‌ و گل. تأکید بر سادگی و دریافت شهودی در هایکو از ذِن بودیسم[۳] گرفته شده است. دو شاعر بزرگ هایکو پس از باشو، عبارت بودند از یوسا بوسون[۴] (۱۷۱۶ـ۱۷۸۳) و کوبایاشی ایسا[۵] (۱۷۶۳ـ۱۸۲۷)

 


  1. Basho
  2. tanka
  3. Zen Buddhism
  4. Yosa Buson
  5. Kobayashi Issa