(یا: هِراکلیوس اول) امپراتور بیزانس[۱] (حک: ۶۱۰ـ۶۴۱م)، سلطنتش نقطۀ عطفی در سرنوشت امپراتوری شمرده میشود. او که ارمنیتبار بود، در ۶۲۲م ارمنستان، و از ۶۲۲ تا ۶۲۸م سایر ولایات را از ایرانیان بازپس گرفت، اما در جنگ با مسلمانان (۶۲۹ـ۶۴۱م) همه را از دست داد.