هرون اسکندرانی
هِرونِ اِسکندرانی (ز ۶۲م)(Hero of Alexandria)
ریاضیدان و مهندس یونانی، از پژوهشگران بزرگ دوران باستان. ازجملۀ اختراعاتش فوارهای خودکار و نوعی موتور بخار ساکن بود. کتابهایش بیشتر به زبان عربی ترجمه شده و باقی مانده است. هرون معلم نیز بود و در اسکندریه مدرسهای فنی بر پا کرد؛ که بخشی از آن ویژۀ پژوهش و تحقیق بود. به عقیدهاش، هوا مادّهای است که میتوان آن را منقبض و منبسط کرد، و پدیدۀ مکش و دستگاههای مربوط به آن، مانند پیپِت[۱]، را تشریح کرد. فرضیۀ او تشکیل هوا از ذرات ریز ۱۵۰۰ سال زودتر از زمان خود بود. در حوزۀ مکانیک[۲]، دستگاهی اختراع کرد که دارای چرخ دنده بود و میتوانست با وسیلۀ پنجکیلوگرمی وزنه ۱۰۰۰کیلوگرمی را بلند کند. اثرش بهنام مکانیک شامل توضیح متوازیالاضلاع، شتاب و قوانین اَهرُم و طرح او از نسبت متغیر اعمالشده در صفحۀ سایشی است که، در ساخت وسیلهای با نیروی محرکۀ نیمهخودکار از آن استفاده شده است. هرون در کتاب مِترکیا[۳] اندازهگیری شکلهای هندسی را تشریح کرد و در پِنوماتیکا[۴] به توصیف وسایل متعدد مکانیکی که با گاز، آب، بخار یا فشار جوّ کار میکند، سیفون، تلمبه و دستگاههای خودکار شبیه به جانوران یا پرندگان پرداخت.