هزار اسپ بن ابوطاهر
هِزار اَسْپِ بنِ اَبوطاهِر ( ـ۶۲۶ق)
(معروف به نُصْرَتُ‌الدّین هزار اسپ) فرمانروا‌ی لُر و دومین اتابک (حک: ۶۰۰؟ـ۶۲۶ق) از سلسلۀ اتابکان لر بزرگ و پسر و جانشین ابوطاهر فضلویه. ایذج را مقر خود قرار داد و به آبادانی آن پرداخت. همزمان با مهاجرت بسیاری از قبایل عرب و ایرانی به لرستان، برادرانش را در گسترش متصرفات خود یاری کرد و سبب رشد قدرت و عظمت اتابکان لر شد. سپس با اتابکان فارس جنگید و تا ولایات خشت و ماهور پیش رفت. وی قلمرو خود را از سراسر لرستان تا چهار فرسنگی اصفهان توسعه داد و برادرانش را به حکومت نواحی مختلف گمارد و از خلیفۀ عباسی ناصر لقب اتابک گرفت. هنگامی که سلطان محمد خوارزمشاه از برابر مغولان گریخت، هزار اسپ در حوالی بروجرد به کمک وی شتافت، ولی بی‌درنگ از سلطان محمد که به یاری وی توجهی نکرده بود، رنجید و به سرزمین خود بازگشت، اما رابطه‌اش را با سلطان به‌سبب وصلت خانوادگی‌شان، که دختر او را به عقد پسرش غیاث‌الدین درآورده بود، قطع نکرد. پس از او پسرش عمادالدین پهلوان به‌فرمانروایی رسید.