وابسته به جنس

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

وابسته به جنس (sex linkage)

در ژنتیک، پیدایی برخی خصوصیات انحصاری یا خصوصیاتی دیگر، فقط در یک جنس. کوررنگی سبز ـ قرمز[۱] و هموفیلی[۲] نمونه‌های صفات وابسته به جنس در انسان‌اند و بیشتر در جنس نر مشاهده می‌شوند. در هر دو مورد، این خصوصیات نهفته‌اند و ژن‌ آن‌ها روی کروموزوم ایکس واقع است. از آن‌جا که افراد ماده دو کروموزوم ایکس دارند، الل‌های نهفتۀ ‌چنین صفاتی احتمالاً در کنار الل بارز آن بر روی کروموزوم ایکس دیگر قرار می‌گیرد و در نتیجه، آثار آن پوشیده می‌ماند. در نرها، که فقط یک کروموزوم ایکس دارند و کروموزوم ایگرگ هم کوچک‌ و بخش عمدۀ آن نیز غیرفعال است، هر ژن روی کروموزوم ایکس خودبه‌خود بیان خواهد شد. کوررنگی و هموفیلی فقط وقتی در ماده‌ها دیده می‌شوند که به‌علت ازدواج با خویشاوندان، فرد برای این صفت هموزیگوت (خالص)[۳] باشد.

 


  1. red-green blindness
  2. haemophilia
  3. homozygote