واکنش برگشت پذیر
واکُنِش برگشتپذیر (reversible reaction)
واکنشی شیمیایی که همزمان در هر دو جهت پیشرفت میکند و محصول به مواد اولیه یا واکنشدهنده[۱]ها تجزیه میشود. این واکنشها، بهشرطی که هیچ مادهای از سیستم خارج نشود، کامل صورت نمیگیرند. نمونۀ این واکنشها عبارتاند از تولید آمونیاک از هیدروژن و نیتروژن، و اکسایش[۲] دیاکسید گوگرد[۳] به تریاکسید گوگرد[۴]:
N۲+۳H۲ ↔۲NH۳
۲SO۲ + O۲ ↔ ۲SO۳
این اصطلاح را برای آن دسته از واکنشها هم بهکار میبرند که با تغییر شرایط در جهت عکس پیشرفت میکنند. واکنشهای اخیر کامل میشوند، زیرا برخی از مواد از واکنش خارج میشوند. تجزیۀ هیدروژن کربنات کلسیم[۵] بر اثر حرارت و حذف آب از سولفات مس (II) پنج آبه[۶] از این جملهاند:
Ca (HCO۳)۲ (aq) → CaCO۳ (s) + CO۲ (g) + H۲O (l)
CuSO۴.۵H۲O(s) → CuSO۴ (s) + ۵H۲O (g)