وسلی، جان (۱۷۰۳ـ۱۷۹۱)
وِسْلی، جان (۱۷۰۳ـ۱۷۹۱)(Wesley, John)
اسقف کلیسای انگلیکان[۱]، واعظِ و مصلح دینی انگلیسی، مؤسس مذهب متُدیسم[۲]. زمانی که او و پیروانش را از تریبون‌های کلیسای انگلستان محروم کردند، انجیل را به میان مردم برد. پنجاه سال سرتاسر کشور را بر پشت اسب پیمود و هر روز، اغلب در هوای آزاد یا در مزارع، موعظه گفت. خطابه‌های او اصول عقاید کلیسای متدیست وسلیایی را تشکیل داد. وسلی در اپورث[۳] از توابع لینکلن‌شر[۴]، که پدرش کشیش بخش آن‌جا بود، به‌دنیا آمد. با برادرش چارلز وسلی[۵] به دانشگاه آکسفورد رفت و محفلی در دانشگاه به‌وجود آوردند که به‌سبب مراعات متد در فرایض دینی‌شان متدیست‌ها نام گرفتند. جان در ۱۷۲۵ منصب شماسی کلیسای انگلستان را عهده‌دار شد، در ۱۷۲۸م به مقام اسقفی رسید، و در ۱۷۲۹ در مقام مبلّغ دینی به کالجش در آکسفورد بازگشت. در ۱۷۳۵ برای تبلیغ راهی جورجیا[۶]ی امریکا شد، و چون در ۱۷۳۸ بازگشت، سبب تحولی در مذهبش شد و از طرفدار خشک کلیسای اعلا به تبشیری پرشوری تغییر کرد. در ۱۷۸۴ اعلامیه‌ای منتشر کرد که اساس متدیسم وسلیایی بود و برپایۀ آن مجامع متدیستی رسماً تأسیس شد. یادداشت‌های روزانۀ او تصویر صمیمانه‌ای از شخصیت و کار او به‌دست می‌دهند. با آن‌که تا زمان مرگ کشیش کلیسای انگلستان بود، طرحی ریخت که پس از مرگش مجامع متدیست استقلال کامل داشته باشند.