ولزباخ، کارل اویر (۱۸۵۸ـ۱۹۲۹)
وِلزْباخ، کارل اوئر (۱۸۵۸ـ۱۹۲۹)(Welsbach, Carl Auer)
(بارون فون ولزباخ) شیمی‌دان و مهندس اتریشی. دو عنصر از عناصر خاکی کمیاب[۱] را کشف، و توری چراغ‌گاز[۲] و سنگ فندک[۳] را اختراع کرد. در وین[۴] زاده شد و در آلمان، در هایدلبرگ[۵]، درس خواند. نشان داد که دیدیمیم[۶]، که قبلاً عنصر پنداشته می‌شد، عملاً از دو عنصر بسیار شبیه به‌هم اما متفاوت تشکیل شده است: پرازئودیمیم[۷] و نئودیمیم[۸]. همچنین، دریافت هر گاه عنصر خاکی کمیاب دیگری با نام سریم[۹]، به‌‌صورت نمک‌های نیترات خود، به پارچه‌ای استوانه‌شکل و آغشته به نیترات توریوم[۱۰] اضافه شود، توری شکننده‌ای به‌دست می‌آید که در شعلۀ گاز ملتهب می‌شود و با نور سفید می‌درخشد. توری ولزباخ[۱۱] در ۱۸۸۵ به ثبت رسید. بیشترِ سنگ‌های فندک از اختراع ولزباخ، یعنی میش‌متال، ساخته می‌شوند. میش‌متال[۱۲] مخلوط جرقه‌زنی است متشکل از حدود ۵۰ درصد سریم، ۲۵ درصد لانتانیوم[۱۳]، پانزده درصد نئودیمیم، و دَه درصد از سایر فلزهای کمیاب و آهن. وقتی به این ترکیب ضربه بزنند یا آن را بخراشند، جرقه تولید می‌کند. از میش‌متال بهمنزلۀ اکسیدزدا[۱۴] در لامپ‌های خلأ[۱۵]، و بهمنزلۀ عامل آلیاژساز[۱۶] منیزیوم[۱۷] نیز استفاده می‌کنند.