ولف، کریستیان (۱۶۷۹ـ۱۷۵۴)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

وُلْف، کِریسْتیان (۱۶۷۹ـ۱۷۵۴)(Wolff, Christian)

وُلْف، کِريسْتيان

فیلسوف خردگرا[۱] و ریاضی‌دان آلمانی. در برسلاو[۲] (اکنون وروتسلاف[۳]، لهستان) متولد شد، در دانشگاه ینا[۴] تحصیل کرد و در ۱۷۰۶ استاد ریاضیات و حکمت طبیعی دانشگاه هاله[۵] شد. آموزه‌های خردگرایانۀ وُلف به‌تدریج با عقاید مذهبیِ عده‌ای از همکاران دانشگاهی وی در تعارض شدید قرار گرفتند. در ۱۷۲۱ در ضمن یکی از سخنرانی‌هایش به اصول بدیهی[۶] اخلاقیِ کنفوسیوس[۷] اشاره کرد و آن‌ها را دلیلی دانست بر این‌که عقل آدمی می‌تواند با تلاش‌های خود در رسیدن به حقیقتِ اخلاقی توفیق یابد. درنتیجه، در ۱۷۲۳ به‌سبب الحاد[۸] و جبرگرایی[۹] از پروس[۱۰] تبعید شد. به هسه[۱۱] رفت و تا ۱۷۴۰ در دانشگاه ماربورگ[۱۲]تدریس کرد. در آن سال فردریک دوم، پادشاه پروس، وُلف را به هاله فراخواند و در آن‌جا در ۱۷۴۳ رئیس دانشگاه شد. فلسفۀ وُلف صورت تغییریافته‌ای است از نظام فلسفی‌ای که گوتفرید ویلهلم لایب‌نیتس[۱۳]، فیلسوف آلمانی، در انداخت. وُلف، اگرچه اندیشمند مبتکری نبود، در مقام فیلسوفی مدوّن‌کننده و نظم‌دهنده بسیار اهمیت داشت. کتاب اندیشه‌های خردمندانه دربارۀ خدا، جهان و روان‌های آدمیان[۱۴] (۱۷۱۹) ازجملۀ نوشته‌های متعدد اوست.

 


  1. rationalist
  2. Breslau
  3. Wroclaw
  4. Jena
  5. Halle
  6. axioms
  7. Confucius
  8. atheism
  9. fatalism
  10. Prussia
  11. Hesse
  12. Marburg
  13. Gottfried Wilhelm Leibniz
  14. Vernünftige Gedanken von Gott, der Welt und der Seele des Menschen/Rational Thoughts on God, the World, and the Souls of Men